توجه به ساختارمندی قرآن در کلام الهی و روایات اهل بیت (ع)
نویسندگان
چکیده مقاله:
قرآن کریم، این کلام الهی، از اجزائی تشکیل شده است که هر یک، کارکرد خاص خود را دارند. یکی از این اجزاء مهم، سوره میباشد که هر یک با ساختار و شاکلهی خاص خود، شخصیت و هویتی ویژه دارد. مفهوم ساخت به معنای شبکهای است که عناصرآن در ارتباط متقابل با یکدیگر است و مفهوم ساختار سوره ناظر به تبیین نظم و ارتباط آیات، انسجام اجزاء و نیز ارتباطی است که بین همه این اجزاء با کلیت سوره ایجاد میشود. نگاه ساختارگرایانه به قرآن پیشینه در صدر اسلام دارد و در خود کلام الهی و روایات اهل بیت (ع) با ارائهی گونههای متعدد روایی قابل رهگیری است. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش است که مفهوم اولیه ساختار در بیان قرآن و کاربرد آن در روایات اهل بیت(ع) چگونه است؟ از مهمترین مصادیق توجّه به این ارتباطات در کلام اهل بیت(ع) می توان به سرآغاز و پایان سوره، تبیین مفردات با نظر به کلیت سوره، ارتباط آیات مجاور و غیر مجاور، تفسیر سیاقی آیات و تقسیمبندی ساختار سوره در احادیث اشاره کرد. این موضوع ریشه در تفسیر قرآن به قرآن دارد و هدف این نوشتار بررسی این موضوع در سخن قرآن و حدیث است.
منابع مشابه
نَسخ قرآن در روایات اهل بیت (ع)
نَسخ، از مسائل بحثانگیز قرآن کریم است و ماهیت، امکان، مصادیق و مسائل آن، مباحث گستردهای را در قرآنپژوهی برانگیخته است. محصول این مباحث، به گونه مستقیم یا غیر مستقیم، بر علومی همچون تفسیر و فقه اثر میگذارد. بازشناسی نظریه نسخ قرآن از نگاه روایات اهل بیت:، مفهوم و گستره آن به همراه پاسخ به مسائل و شبهات آن، موضوع اصلی این مقاله به شمار میآیند که با رویکردی تحلیلی سامان یافته است.
متن کاملمفهومشناسی «ریب» در قرآن و روایات اهل بیت(ع)
هدف ازاین پژوهش دستیابی به مفهوم «ریب» در قرآن و روایات است که با روش نقلی همراه باتوصیف و تحلیل انجام شده است. این واژه در لغت به سه معنای مطلق شک، شک همراه باترس و بدگمانی، یا توهم و ناآرامی روانی به کار رفته است. بررسی کاربردهای ریب درقرآن معنای سوم را تأیید میکند و نشان میدهد که هرگونه شکی ریب نیست، بلکه بهشکی ریب اطلاق میشود که از اضطراب روانی ناشی شده باشد. کاربرد این واژه درروایات نیز...
متن کاملنَسخ قرآن در روایات اهل بیت (ع)
نَسخ، از مسائل بحثانگیز قرآن کریم است و ماهیت، امکان، مصادیق و مسائل آن، مباحث گستردهای را در قرآنپژوهی برانگیخته است. محصول این مباحث، به گونه مستقیم یا غیر مستقیم، بر علومی همچون تفسیر و فقه اثر میگذارد. بازشناسی نظریه نسخ قرآن از نگاه روایات اهل بیت:، مفهوم و گستره آن به همراه پاسخ به مسائل و شبهات آن، موضوع اصلی این مقاله به شمار می آیند که با رویکردی تحلیلی سامان یافته است.
متن کاملمعنای «ارجاء» در روایات اهل بیت(ع)
در جامعۀ مسلمانان سدۀ اول و دوم، اندیشۀ «ارجاء» در دو مرحلۀ سیاسی و کلامی ظهور و بروز یافت که در هر دو مرحله، تأخیر و وانهادن امری به روز قیامت و یا واگذاری امری به خداوند نهفته است. واژه «مرجئه» در روایات منسوب به پیامبر(ص) و امیرالمؤمنین7(ع)نیز بهکار رفته است که با حذف روایات ضعیف، میتوان ادعا کرد که در کلام آن دو بزرگوار این واژه اغلب در معنای «اهل سنت و جماعت» یا «اصحاب حدیث»؛ و در معنایی...
متن کاملتبیین نظام روایات توحیدی اهل بیت(ع)
تعالیم اهل بیت علیهم السّلام در بحث توحید، مجموعه ای منسجم، با اوصافی خاصّ است. در این نظام، هر یک از اجزاء، ارتباط وثیقی با یکدیگر دارند و ویژگی هایی مانند هماهنگی معنایی و عدم تعارض، وحدت موضوعی، تشابه ساختار بیانی، تکرار مفاهیم هم مضمون و تلازم موضوعات مطروحه،به مثابه ارکان تشکیل دهندۀ نظام تعالیم اهل بیت علیهم السلام در مبحث توحید به شمار می روند. همچنین در بحث تلازم موضوعات مطروحه، میان موضو...
متن کاملکتابشناسى قرآن و اهل بیت (ع)
کتابشناسى قرآن و اهلبیت(ع) است. 277 عنوان کتاب که درباره قرآن و اهلبیت(ع) به نگارش در آمدهاند یا بخشى از آنها این مقوله را در بر دارد، در این کتابشناسى معرفى شدهاند. اطلاعات کتابشناختى هر اثر - عنوان، نام نویسنده، نوع چاپ، نام ناشر، محل نگهدارى، سال چاپ، مجلدات و محل چاپ - نیز ذکر شده است.
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 15 شماره 3
صفحات 36- 63
تاریخ انتشار 2018-10-23
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023